Beta

Ra B

Rome, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 1209. No diktyon: 67840.
GA Numbers: 03; 1957, Trismegistos ID: 62316, LDAB IDs: 3479; 62316.
s. IV; s. XV  a. 350 ca., cf. Cavallo, Ricerche, 55 | Parchment, 768 + 3 ff., 275 × 275 mm  alternative indications: 272 × 268 mm, 2–3 col.  2 cols. in the Poetic Books, with the exception of the supplemented part on pages 695–704 (content: Ps. 105:27–137:6), which is written in 3 cols., 40–44 lines per page  pp. 1–334: 44 lines; pp. 335–534: 42 lines; pp. 535–554: 40 lines; pp. 555–fin.: 42 lines. |  Majuscule (Biblical Majuscule). | Scribes: Μιχαὴλ Χρυσοκόκκης (s. XV)  pp. 1–40; 695–706; 1519–1536, A (s. IV)  pp. 41–334; 625–944, B (s. IV)  pp. 335–624; 945–1518. | Provenance: Alexandria (cf. Albrecht, Überlieferung, 340–342). A Palestinian provenance had been proposed by Tischendorf, and by Skeat in 1999. However, the arguments are not convincing, cf. Albrecht, l.c., 341 with n. 30, and Fraenkel, 341. Codex Vaticanus is already mentioned in the earliest catalogue of the Vatican Library from 1475; in 1797 the codex was brought to Paris, after Napoleon’s fall in 1815 it came back to the Vatican. | Owner: Βησσαρίων (1400–1472)  Basilius Bessarion, Latin Patriarch of Constantinople, RKG I,41; II,61; III,77.
Codex Vaticanus. Pandect of the Greek Bible (OT and NT). | Parts of the manuscript have been supplemented in the 15th century: Gen. 1:1–46:28 based on Ra 19 by Μιχαὴλ Χρυσοκόκκης (see Content and Scribes). Codex B was the Vorlage of IV Proph.–Tob. in Ra 122. Codex B is the main source for the Sixtina. Together with Ra S and Ra A, it forms the base text for the manual edition by Rahlfs-Hanhart. | Collation: LXXGot; HoP (siglum II) | Text-type: varying text-type. varying text-type, providing in most books of the LXX a pre-recensional text. With the exception of the book of Isaiah, where Codex Vaticanus (B) is the main witness of the hexaplaric text, together with Codex Venetus (V)
Content
pp. III–IVindex, Veteris Testamenti librorum divisio secundum s. Hieronymum
pp. 1–40; 41–46Gen. 1:1–46:28a (s. XV); Gen. 46:28b–50:26 Gen. 1:1–46:28a (…Ἡρώων|) = Bs, based on Ra 19; Gen. 46:28b (|πόλιν…)–50:26; Genesis ed. Wevers
pp. 47–99Ex. ed. Wevers
pp. 99–137Lev. ed. Wevers
pp. 138–191Num. ed. Wevers
pp. 191–238Dtn. ed. Wevers
pp. 238–270Ios. Göttingen edition in preparation
pp. 271–304Iud. Göttingen edition in preparation
pp. 304–309Ruth ed. Quast
pp. 309–394I–II Reg. Göttingen edition in preparation
pp. 395–484III–IV Reg. Göttingen edition in preparation
pp. 484–572I–II Paralip. I Paralip.: Göttingen edition in preparation; II Paralip.: ed. Hanhart
pp. 572–594III Esdras ed. Hanhart
pp. 594–624II Esdras ed. Hanhart
pp. 625–94; 707–13Ps. 1:1–105:26; 137:7–151:7 pp. 625–694: Ps. 1:1–105:26 (s. IV, scribe A, 2 cols.); pp. 695–704: Ps. 105:27–137:6 (s. XV, scribe Μιχαὴλ Χρυσοκόκκης, 3 cols., text based on an unknown Vorlage); pp. 705–706: empty; pp. 707–713: Ps. 137:7–151:7 (s. IV, scribe A, 2 cols.). The Psalms have been edited by Rahlfs in 1931; since 2020, a new Göttingen Editio critica maior of the Psalms is in preparation
pp. 714–749Prov. Göttingen edition in preparation
pp. 750–762Eccl. ed. Gentry
pp. 763–769Cant. Göttingen edition in preparation
pp. 769–809Iob ed. Ziegler
pp. 809–832Sap. ed. Ziegler
pp. 832–893Sir. ed. Ziegler
pp. 893–907Esther ed. Hanhart
pp. 908–930Iudith ed. Hanhart
pp. 930–944Tob. ed. Hanhart
pp. 945–1002Duodecim prophetae pp. 945–954: Osea; pp. 954–962: Amos; pp. 962–968: Michaeas; pp. 968–972: Ioel; pp. 972–973: Abdias; pp. 973–976: Ionas; pp. 976–978: Nahum; pp. 978–981: Habacuc; pp. 981–984: Sophonias; pp. 984–986: Aggaeus; pp. 987–998: Zacharias; pp. 999–1002: Malachias; ed. Ziegler–Albrecht
pp. 1002–1063Is. ed. Ziegler
pp. 1064–1143Corpus Ieremiae pp. 1064–1127: Ier.; pp. 1127–1133: Baruch; pp. 1133–1139: Lam.; pp. 1140–1143: Epistula Ieremiae; ed. Ziegler
pp. 1143–1206Ezech. ed. Ziegler
pp. 1206–1234Dan. ed. Ziegler–Munnich
pp. 1235–1277Evangelia pp. 1235–1277: Matth.; pp. 1277–1303: Marc.; pp. 1304–1349: Luc.; pp. 1349–1382: Ioh
pp. 1382–1425Actus apostolorum ed. Strutwolf et al
pp. 1426–1444Epistulae catholicae pp. 1426–1430: Ep. Iacobi; pp. 1430–1437: Ep. Petri; pp. 1437–1443: Ep. Iohannis; pp. 1443–1444: Ep. Iudae
pp. 1445–1522Epistulae Pauli pp. 1445–1461: Rom.; pp. 1461–1487: Corinth.; pp. 1488–1493: Gal.; pp. 1493–1498: Eph.; pp. 1499–1502: Phil.; pp. 1502–1506: Col.; pp. 1506–1512: Thess.; pp. 1512–1518: Epistula ad Hebraeos 1:1–9:13; pp. 1519–1522: Epistula ad Hebraeos 9:14–13:25 (suppl. s. XV) = GA 1957
pp. 1523–1536Apocalypsis suppl. s. XV = GA 1957; ed. Karrer
Bibliography
Albrecht, F.: „Die alexandrinische Überlieferung und die Rezension des Hesych von Alexandrien in den Prophetenbüchern der Septuaginta“, in: S. Kreuzer et al. (eds.): Die Septuaginta. Orte und Intentionen (WUNT 361), Tübingen 2016, 337–362, 340–342.
Albrecht, F. (ed.): Psalmi Salomonis (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XII/3), Göttingen 2018, 105, 186–187, 240, 244.
Amphoux, C.–B.: „Les circonstances de la copie du Codex Vaticanus (Vat. gr. 1209)“, in: P. Andrist (ed.): Le manuscrit B de la Bible (Vaticanus graecus 1209). Introduction au fac–similé, Actes du Colloque de Genève (11 juin 2001), Contributions supplémentaires (Histoire du texte biblique 7), Lausanne 2009, 157–176.
Andrist, P.: „Au croisement des contenus et de la matière: les structures des sept pandectes bibliques grecques du premier millénaire“, in: Scrineum Rivista 17 (2020), 3–106 . 
Andrist, P. (ed.): Le manuscrit B de la Bible (Vaticanus graecus 1209) (Histoire du texte biblique 7), Lausanne 2009.
Andrist, P.: „La structure des Codex Vaticanus, Alexandrinus et Sinaiticus: questions ouvertes sur le canon, la fabrication et la circulation de ces bibles“, in: Bibliologia 40 (2015), 11–37.
Cardinali, G.: „Le vicende vaticane del codice B della Bibbia dalle carte di Giovanni Mercati“, Miscellanea Bibliothecae Apostolicae Vaticanae XX (Studi e testi 484), Città del Vaticano 2014, 331–424.
Cavallo, G.: Ricerche sulla maiuscola biblica (STP 2), Florenz 1967, 52–56 (Paleography).
Engberg, S.: „Lection notes in Vat.gr.1209 (Codex B of the Bible)“, in: Bollettino della Badia Greca di Grottaferrata 14 (2017), 129–148.
Grafinger, C.: „Die Bemühungen um eine vollständige Edition des Codex Vaticanus (Vat. gr. 1209)“, in: Νέα Ῥώμη 7 (2010), 411–420.
Grenz, J.: „Textual Divisions in Codex Vaticanus. A Layered Approach to the Delimiters in B(03)“, in: TC: A Journal of Biblical Textual Criticism 23 (2018), 1–22.
Mazzucchi, C.: „Per la storia medievale dei codici biblici B e Q, del Demostene Par. gr. 2934, del Dione Cassio Vat. gr. 1288 e dell' "Ilias Picta" ambrosiana“, in: A. Bravo García, I. Pérez Martín (eds.): The Legacy of Bernard de Montfaucon: Three Hundred Years of Studies on Greek Handwriting. Proceedings of the Seventh International Colloquium of Greek Palaeography (Madrid – Salamanca, 15–20 September 2008) (Bibliologia 31), Turnhout 2010, 133–141, 745–749.
Orsini, P.: Studies on Greek and Coptic Majuscule Scripts and Books (Studies in Manuscript Cultures 15), Berlin et al. 2019, 75–76 (Provenance). 
Pierri, R.: „Casi di aggiunta della διαστολή nel codice Vaticano Gr. 1209“, in: Collectanea Christiana Orientalia 11 (2014), 113–126.
Rahlfs, A.: Alter und Heimat der vaticanischen Bibelhandschrift (Nachrichten von der Königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen. Philologisch–historische Klasse), Göttingen 1899, 72–79.
Skeat, T.C.: The Codex Sinaiticus, The Codex Vaticanus and Constantine, in: JThS 50 (1999), 583–625.
Versace, P.: „Alcune note marginali in minuscola del Codice B. L'esegesi di un lettore bizantino della seconda metà del XII secolo“, in: Miscellanea Bibliothecae Apostolicae Vaticanae vol. XVIII (StT 469), Città del Vaticano 2011, 639–691.
Versace, P.: I Marginalia del Codex Vaticanus (StT 528), Città del Vaticano 2018.
Catalogues
Fraenkel, D.: Verzeichnis der griechischen Handschriften des Alten Testaments von Alfred Rahlfs. Bd. I,1 Die Überlieferung bis zum VIII. Jahrhundert (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum. Supplementum I/1), Göttingen 2nd ed. 2020, 337–344.
Rahlfs, A.: Verzeichnis der griechischen Handschriften des Alten Testaments (Mitteilungen des Septuaginta–Unternehmens der königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen 2), Berlin 1914, 258–260.
Editions
Aland, B. et al. (eds.): Nestle–Aland, Novum Testamentum Graece. Begründet von Eberhard und Erwin Nestle. 28. revidierte Auflage, Herausgegeben vom Institut für Neutestamentliche Textforschung Münster/Westfalen unter der Leitung von Holger Strutwolf, Stuttgart 282012 (B).
Bibliothecae Apostolicae Vaticanae Codex Vaticanus Graecus 1209. Bibliorum Sacrorum Graecorum Codex Vaticanus B, Istituto Poligrafico e Zecca dello Stato, Rome 1999 (Facsimile and Prolegomena).
Gentry, P.J. (ed.): Ecclesiastes (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XI/2), Göttingen 2019, 3 (B).
Hanhart, R. (ed.): Esdrae liber II (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VIII,2), Göttingen 22017, 7–8 (B).
Hanhart, R. (ed.): Esdrae liber I (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VIII,1), Göttingen 21991, 7 (B).
Hanhart, R. (ed.): Esther (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VIII,3), Göttingen 21983, 7–8 (B).
Hanhart, R. (ed.): Iudith (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VIII,4), Göttingen 1979, 7 (B).
Hanhart, R. (ed.): Paralipomenon liber II (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VII,2), Göttingen 2014, 13 (B).
Hanhart, R. (ed.): Tobit (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum VIII,5), Göttingen 1983, 7 (B).
Quast, U. (ed.): Ruth (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum IV/3), Göttingen 22009, 7; 19–20 (B).
Rahlfs, A. (ed.): Psalmi cum Odis (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Litterarum Gottingensis editum X), Göttingen 31979, 10 (B).
Rahlfs, A./Hanhart, R.: Septuaginta. Id est Vetus Testamentum Graece iuxta LXX interpretes. Duo volumina in uno, Editio altera, Stuttgart 2006 (B).
Wevers, J.W. (ed.): Genesis (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum I), Göttingen 1974, 9 (B; Bs).
Wevers, J.W./Quast, U. (eds.): Deuteronomium (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum III/2), Göttingen 22006, 7 (B).
Wevers, J.W./Quast, U. (eds.): Exodus (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum II/1), Göttingen 1991, 7 (B).
Wevers, J.W./Quast, U. (eds.): Leviticus (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum II/2), Göttingen 1986, 7 (B).
Wevers, J.W./Quast, U. (eds.): Numeri (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum III/1), Göttingen 1982, 7 (B).
Ziegler, J./Albrecht, F.: Duodecim prophetae. Editio altera (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XIII), Göttingen 2024 (B).
Ziegler, J. (ed.): Ezechiel. Mit einem Nachtrag von D. Fraenkel (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XVI/1), Göttingen 42015, 7 (B).
Ziegler, J. (ed.): Iob (Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XI,4), Göttingen 1982, 9 (B).
Ziegler, J. (ed.): Isaias (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XIV), Göttingen 31983, 7 (B).
Ziegler, J. (ed.): Jeremias, Baruch, Threni, Epistula Jeremiae (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XV), Göttingen 32006, 7 (B).
Ziegler, J. (ed.): Sapientia Iesu Filii Sirach (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XII/2), Göttingen 32016, 7, 53–54 (B).
Ziegler, J. (ed.): Sapientia Salomonis (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XII/1), Göttingen 32017, 7 (B).
Ziegler, J., Munnich, O., Fraenkel, D. (eds.): Susanna. Daniel. Bel et Draco (Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum XVI/2), Göttingen 21999, 121; 137–139 (B).